Afrikaanse Varkenspest steeds dichterbij Nederland

Op 2 juli 2022 is op een zeugenbedrijf in Emsbüren, Duitsland, een besmetting met Afrikaanse varkenspest (AVP) vastgesteld. Het bedrijf ligt ongeveer 15 km ten oosten van Denekamp (Nederland), in de deelstaat Nedersaksen. Het betreft een bedrijf met ongeveer 300 zeugen. Voor zo ver bekend is er geen besmetting onder de wilde zwijnen in het desbetreffende gebied. Het lijkt erop dat dat de besmetting het gevolg is van menselijk handelen, gezien de afstand tot andere besmette bedrijven en besmette wilde zwijnenpopulaties.

Tekst: Kees van Hulst, ecoloog Jagersvereniging

De Duitse autoriteiten zullen maatregelen om de verspreiding te voorkomen opleggen en uitvoeren, zoals vastgelegd in de Europese verordening (EU) 2020/687. Dat houdt onder andere in dat het besmette bedrijf wordt geruimd en dat een beperkingszone wordt ingesteld (een 3 km beperkingszone en een 10 km bewakingszone). In deze zones gelden met name vervoersbeperkende maatregelen. De beperkingszones komen dus niet op Nederlands grondgebied te liggen. Ook is er (verder van de Nederlandse grens) een besmetting vastgesteld bij een varkensvleesbedrijf in de deelstaat Brandenburg.

Aangezien in het gebied veel varkensbedrijven zijn bestaat de het risico dat het virus zich tussen bedrijven gaat verspreiden, mogelijk ook naar bedrijven in Nederland. Er zijn geen aanwijzingen dat wilde zwijnen in de landkreis Eemsland (Nedersaksen) besmet zijn, toch zullen, conform de Europese regelgeving, de wilde zwijnenpopulaties intensief worden gemonitord.

Situatie Nederland
In Nederland zijn op dit moment geen aanwijzingen van AVP-besmettingen bij varkenshouderijen of onder wilde zwijnen. Opnieuw is het virus over grote afstand door hoogst waarschijnlijk menselijk handelen op een varkenshouderij terecht gekomen. Dit gebiedt tot extra zorgvuldigheid ten aanzien van hygiënemaatregelen bij iedereen die met varkens en of wilde zwijnen in aanraking komt. De situatie in Duitsland, zo dicht bij de Nederlandse grens, is verontrustend en toont eens te meer aan hoe onvoorspelbaar het verloop van de epidemie is die al sinds 2014 in EU-lidstaten aan de gang is.

Veiligheidsmaatregelen
We willen nogmaals benadrukken dat het van het grootste belang is dat iedereen zo veel mogelijk passende veiligheidsmaatregelen in acht neemt. Dat geldt voor varkenshouders, erfbetreders , jagers en alle andere personen die mogelijk in contact komen met materiaal dat AVP-virus kan bevatten. Voor alle geldende maatregelen verwijzen wij u naar de website van de NVWA. Indien er in Nederland maatregelen worden getroffen vanwege de situatie in Duitsland waarmee wij jagers rekening moeten houden, zullen we u daarover informeren.

Voor alle duidelijkheid wijzen wij u op de meldplicht om een verdenking van AVP bij gehouden varkens of bij wilde zwijnen zo snel mogelijk de NVWA te melden.