Toenemende faunaschade vraagt om ingrijpen via stelselwijziging
In schadejaar 2024 is er voor meer dan 74,5 miljoen euro aan tegemoetkomingen in faunaschade uitgekeerd door de provincies. Dat is het hoogste bedrag sinds de invoering van het huidige schadevergoedingssysteem. De meeste schade werd veroorzaakt door ganzen die grasland aantasten, gevolgd door schade door houtduiven, kraaien en wolven. De grootste schadebedragen werden uitgekeerd in de provincies Noord-Holland, Friesland en Zuid-Holland.
Dat blijkt uit recente cijfers die door BIJ12 zijn gepubliceerd op hun website. Volgens BIJ12 is het schadebedrag ten opzichte van 2023, toen er ruim 56 miljoen euro werd uitgekeerd, met meer dan 32 procent gestegen.
Oorzaken van de stijging
De toename kent verschillende oorzaken. Steeds meer grondgebruikers en dierhouders doen een beroep op een schadevergoeding. In 2024 werden 10.484 aanvragen ingediend, tegenover 8.448 in 2023. Dit komt mede doordat het aanvraagproces eenvoudiger is geworden en de drempel om schade te melden lager ligt. In sommige provincies zijn de leges afgeschaft en worden meer diersoorten vergoed waarvoor geen bestrijding meer is toegestaan.
Een andere belangrijke oorzaak is de stijging van gewasprijzen. Met name de waarde van grasland is flink toegenomen, waardoor schade zwaarder wordt getaxeerd. Alleen al voor schade aan gras werd in 2024 bijna 50 miljoen euro uitgekeerd.
Daarnaast zijn er steeds minder mogelijkheden voor schadebestrijding. In meerdere provincies zijn vrijstellingen komen te vervallen, waardoor soorten als houtduif, kauw en zwarte kraai niet meer mogen worden bestreden. In Noord-Holland veroorzaakte de houtduif voor meer dan 8,5 miljoen euro schade aan onder andere groenteteelt.
Oproep tot stelselwijziging
Volgens Laurens Hoedemaker, directeur van de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging, is het duidelijk dat het huidige systeem voor jacht en faunabeheer niet meer voldoet. Hij noemt het onhoudbaar dat jaarlijks tientallen miljoenen aan gemeenschapsgeld worden uitgekeerd, terwijl veel schade voorkomen kan worden met goed faunabeheer.
Daarom pleit de Jagersvereniging, samen met onder andere LTO en de NOJG, voor de stelselwijziging die momenteel door demissionair staatssecretaris Jean Rummenie wordt voorbereid. Deze moet zorgen voor betere juridische kaders, meer landelijke samenhang, betere monitoring en aansluiting bij Europese richtlijnen.
Volgens Hoedemaker is dit het moment om door te pakken. Een nieuw, uitvoerbaar systeem is nodig om faunaschade structureel aan te pakken in plaats van achteraf te vergoeden.
