Vernieuwd protocol maakt data nog beter geschikt voor trendbepaling
Duizenden vrijwilligers gaan rond 1 april weer grootschalig wilde dieren tellen op het platteland. De wildtellers gebruiken dit voorjaar een op onderdelen vernieuwd telprotocol, dat tegemoet komt aan aanbevelingen van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS). Tegelijk worden in lijn met het vernieuwde protocol alle eerder verzamelde cijfers nog beter bruikbaar gemaakt voor statistische analyse. Hiermee wordt de helpende hand gereikt aan de minister voor Natuur en Stikstof, die recent met breed aangenomen moties de opdracht van de Tweede Kamer kreeg deze data weer te benutten en zodoende essentiële kennisgaten in de onderbouwing van besluitvorming rond faunabeheer te dichten.
Wildbeheereenheden (lokale verenigingen van jagers) en hun vrijwilligers geven al sinds jaar en dag zorgvuldig invulling aan hun verantwoordelijkheden. Dit heeft een zeer waardevolle database opgeleverd. Deze tellers kennen als plaatselijke faunabeheerders de hen toegewezen telgebieden op hun duimpje en spannen zich jaarrond in voor de monitoring en het beheer van wildpopulaties. Dit maakt de landelijke voorjaarstelling tot een zeer interessant en leerzaam moment om ook buitenstaanders actief te betrekken. Evenals voorgaande jaren heeft de Jagersvereniging de pers uitgenodigd om mee te tellen. Daarnaast moedigt de Jagersvereniging WBE’s ook aan om pers en politici mee te nemen het veld in.
Omstreden besluitvorming
De lokale wildbeheereenheden en de provinciale faunabeheereenheden zijn de wettelijk aangewezen organisaties om de data van de voorjaarstellingen te verzamelen en te duiden. Onderzoekers, (overheids)organen en beleidsmakers gebruiken deze schat aan cijfers, onder meer voor het vaststellen van de provinciale Faunabeheerplannen. Desondanks is in recente jaren ook twijfel gezaaid rond de betrouwbaarheid van deze gegevens. Dit heeft er vorig jaar zelfs toe geleid dat deze data buiten beschouwing is gelaten bij enkele rapporten, op basis waarvan vervolgens wel omstreden besluitvorming kon plaatsvinden. Dit kwam op gefundeerde kritiek te staan van diverse experts en leidde mede tot de al genoemde, breed aangenomen Kamermoties.
Stijgende trend
Dat het nodig is om besluitvorming cijfermatig beter te onderbouwen en telprotocollen te moderniseren, is afgelopen maanden andermaal duidelijk geworden. Uit de door de minister gebruikte beperkte data en discutabele analysemethode is gebleken dat de jacht op onder meer hazen ten onrechte is beperkt. Immers, na al zo’n twintig jaar een stabiele trend te hebben laten zien, laat de hazenpopulatie landelijk nu al jaren op rij een stijgende lijn zien.
Daarnaast zijn verschillende zoogdieren steeds meer nachtactief geworden. Zij verstoppen zich overdag vanwege de drukte. Uit verschillende onderzoeken met warmtebeeldapparatuur blijkt dat in het donker veel meer dieren, zoals reeën en hazen, geteld kunnen worden. De Jagersvereniging pleit dan ook voor de invoering van landelijke tellingen met nachtzicht, naast de jaarlijkse voorjaarstellingen rond de eerste zaterdag van april.
Hier kunt u de handleiding en bijlagen voor de voorjaarstellingen 2023 downloaden: https://www.jagersvereniging.nl/voorjaarstellingen/