Jagers beschermen jonge dieren tijdens het maaiseizoen
In het voorjaar, wanneer de weilanden vol leven staan, begint ook het maaiseizoen. Juist dan liggen in dat hoge gras jonge dieren verscholen, vooral reekalveren. Ze drukken zich bij gevaar plat tegen de grond en zijn daardoor vrijwel onzichtbaar voor maaimachines. Elk jaar worden nog steeds jonge dieren slachtoffer van deze botsing tussen landbouw en natuur. Jagers zetten zich in om dat te voorkomen, samen met boeren, vrijwilligers en natuurorganisaties.
Voorkomen is beter dan genezen
Reekalveren worden in mei en juni geboren. In de eerste weken blijven ze stil liggen in dekking, vaak in weilanden aan de rand van bosschages of houtwallen. Zodra het gras hoog staat en het maaien begint, zijn ze extra kwetsbaar. Daarom trekken jagers en vrijwilligers er vroeg in de ochtend op uit om velden te controleren en afspraken te maken met boeren. Door tijdig te zoeken en het maaien goed af te stemmen, kan veel dierenleed worden voorkomen.

Een jonge ree is gered van de maaimachine (Foto door Erik de Jonge)
Zoekmethodes: van lijnzoeken tot drones
Traditioneel wordt gezocht volgens de lijnmethode. Zo’n groep van zoekers loopt in een rechte lijn door het perceel, met een onderlinge afstand die past bij de lengte van het gras. Gevonden kalveren worden voorzichtig opgepakt met handschoenen of wat gras, en tijdelijk in een krat of jute zak buiten het maaigebied gelegd. Na het maaien worden ze weer vrijgelaten, zodat de reegeit haar jong terug kan vinden.
Steeds vaker worden ook drones met warmtebeeldcamera’s ingezet. Vanuit de lucht worden de warmtebronnen in het veld zichtbaar, waardoor kalveren snel en zonder verstoring kunnen worden opgespoord. Vooral in de vroege ochtend, wanneer de temperatuurverschillen het grootst zijn, levert dit goede resultaten op. Toch blijft menselijke inzet onmisbaar, vooral bij bewolking of dichte begroeiing waar warmtebeelden minder duidelijk zijn.
Goede voorbereiding en samenwerking
Een succesvolle zoekactie begint met overleg. Boeren en loonwerkers melden hun maaiplannen bij de lokale WBE, zodat tijdig teams kunnen worden gevormd. Vaak wordt het veld de avond ervoor alvast ‘verstoord’, bijvoorbeeld met plastic zakken of linten, zodat reegeiten hun kalveren naar veiliger plekken verplaatsen. Tijdens de zoekactie is er een coördinator die de lijnen uitzet, zorgt voor de veiligheid en contact houdt met de boer. Honden worden aangelijnd en percelen worden na het maaien nogmaals gecontroleerd op slachtoffers.

Jager overlegt met de boer (Foto door Kelly Kutterik)
Meer dan alleen reekalveren
Hoewel de acties zich vooral richten op reekalveren, profiteren ook andere soorten van deze aanpak. Jonge hazen, weidevogels en andere dieren in het veld krijgen zo eveneens een kans om het maaiseizoen te overleven. De betrokkenheid van jagers bij dit werk draagt bij aan een breder besef dat landbouw en natuur elkaar kunnen versterken, mits er goed wordt samengewerkt.
Registratie en kennisdeling
De Jagersvereniging verzamelt jaarlijks gegevens over zoekacties en resultaten. Deelnemers geven door hoeveel percelen zijn gecontroleerd, hoeveel kalveren zijn gevonden en of er gebruik is gemaakt van drones. Die gegevens helpen om de effectiviteit te verbeteren en om te laten zien hoeveel vrijwilligers zich hiervoor inzetten. Zo ontstaat een steeds beter beeld van de omvang en impact van dit werk.

Reegeit gevonden in het hoge gras (Foto door Robert-Jan Asselbergs)
Een waardevolle vorm van natuurbeheer
Het voorkomen van maaislachtoffers is een van de meest zichtbare voorbeelden van hoe jagers verantwoordelijkheid nemen voor natuur en dierenwelzijn. Het werk gebeurt vrijwillig, vaak in de vroege ochtend, met kennis, zorg en respect voor het wild. Dankzij deze inzet worden jaarlijks duizenden jonge dieren gered en groeit het vertrouwen tussen boeren, jagers en de samenleving.
Helpt u ook mee?
Iedereen kan bijdragen: door maaitijdig te melden, als vrijwilliger te helpen bij zoekacties of als boer samen te werken met lokale jagers. Zo maken we samen het verschil – voor de kalveren, voor het landschap en voor een landbouw die rekening houdt met de natuur.