Steenmarter

Naamgeving

Steenmarter (Martes foina).

Uiterlijk

Jarenlang is gedacht dat steen- en boommarter makkelijk van elkaar te onderscheiden zijn. De steenmarter is voorzien van een witte bef of keelvlek die gevorkt doorloopt tot op de poten, terwijl de boommarter een dooiergele bef heeft die niet doorloopt. In werkelijkheid blijkt er een overlap te zijn tussen deze en andere kenmerken, zoals de kleur van de neus en ondervacht. Dit maakt het lastig om de soorten op wildcamera-beelden te onderscheiden. Ook het gedrag geeft niet altijd uitsluitsel: net als steenmarters gaan boommarters wel eens onder de motorkap van een auto.

Biotoop en leefgebied

Het leefgebied van de steenmarter varieert van 50 tot 500 hectare, afhankelijk van het voedselaanbod. Ze komen voor in agrarisch gebied, dorpen en steden, en zelfs in open weidevogelgebieden. Ze kunnen huizen in boerderijen, schuren, scholen of bedrijfsgebouwen, waar ze onder meer boven systeemplafonds leven.

Leefwijze en gedrag

Steenmarters zijn echte cultuurvolgers. Ze zijn niet afhankelijk van kleinschalige landschappen, maar weten zich ook goed te redden in moderne, open landbouwgebieden. Ze maken gebruik van gebouwen als verblijfplaatsen en veroorzaken daar knaagschade of geurhinder. Ook onder motorkappen slaan ze toe, waar ze soms prooien zoals muizen of mollen opslaan.

Voortplanting

De ranstijd loopt van juni tot augustus. Mannetjes zijn dan luidruchtig en voeren gevechten om vrouwtjes te veroveren. De draagtijd bedraagt circa negen maanden vanwege een rustfase in de embryonale ontwikkeling. De jongen worden geboren in maart of april. Na twee maanden worden ze gespeend en in september verlaten ze het nest. Steenmarters kunnen acht tot tien jaar oud worden.

Voedsel

Steenmarters zijn omnivoren met een voorkeur voor dierlijk voedsel. Ze eten muizen, ratten, vogels, eieren, insecten, en in zomer en herfst ook vruchten en bessen. Ze doorzoeken ook afval en zijn berucht om het roven van kippen en hun eieren. Voedsel wordt soms opgeslagen in schuilplaatsen.

Voorkomen

Rond 1970 waren steenmarters zeldzaam in Nederland, vooral in Oost-Nederland en Zuid-Limburg. Inmiddels zijn ze vrijwel algemeen, met uitzondering van Noord- en Zuid-Holland en de Waddeneilanden. Desondanks hebben ze nog steeds een zwaar beschermde status.