Een verschil van dag en nacht
Nachtonderzoek 2024
Nachtactieve zoogdieren laten zich niet gemakkelijk tellen. Vaak zoeken zij overdag dekking, drukken ze zich in het veld of in ondergrondse holen. Bovendien laat wetenschappelijk onderzoek zien dat toenemende drukte in het buitengebied ertoe leidt dat zoogdieren wereldwijd steeds meer nachtactief worden. Om een goed beeld te behouden van hoe populaties zich ontwikkelen, is het belangrijk om óók ’s nachts te tellen. Daarom voert de Jagersvereniging jaarlijks onderzoek uit naar het verschil tussen dag en nacht.
Sinds vorig jaar wordt het nachtonderzoek naar hazen en konijnen uitgevoerd op hetzelfde moment, op dezelfde manier en in dezelfde telgebieden als de reguliere voorjaarstellingen. Het enige verschil is dat u voor het nachtonderzoek in het donker telt met behulp van een nachtzichtkijker. Het voordeel is dat het aantal overdag en ’s nachts getelde dieren één op één vergeleken kunnen worden. Zo beperken we uw extra inspanning tot slechts één extra nachtelijk telronde. Voor de uitvoering van het nachtonderzoek verandert er dus niks, behalve dat tellers zelf de resultaten niet meer terug hoeven te koppelen naar de Jagersvereniging. U levert gewoon uw telformulier in bij de WBE-faunacoördinator.
Veelgestelde vragen deelnemers onderzoek
Hoeveel tijd kost deelname aan het nachtonderzoek mij?
De nachttelling kost u even veel tijd als een normale ochtend- of avondtelronde van de voorjaarstellingen. Wel is het belangrijk dat de nachttelling meerdere jaren achter elkaar wordt uitgevoerd om de populatietrend van nachtactieve zoogdieren te bepalen.
Waarom is er in het nachtonderzoek slechts één telmoment
Bij het nachtonderzoek maakt de Jagersvereniging ook gebruik van de telgegevens van de voorjaarstellingen. Daarom is het niet nodig om nog eens extra ochtend- en avondtellingen uit te voeren als onderdeel van het nachtonderzoek. Natuurlijk is het wel essentieel de ochtend- en avondtellingen uit te blijven voeren als onderdeel van de voorjaarstellingen.
Kan ik ook deelnemen aan het nachtonderzoek als ik slechts één soort wil tellen?
Ja, u kunt er voor kiezen om ’s nachts bijvoorbeeld enkel hazen te tellen. Tel dan hetzelfde gebied waar u ook hazen telt tijdens de wildvoorjaarstellingen. Bij het invullen van het telformulier vult u dan achter konijnen in “niet geteld”. Heeft u ze wel geteld, maar niet waargenomen? Vul dan een 0 in!
Moet de nachttelling op dezelfde dag uitgevoerd worden als de voorjaarstellingen?
Het nachtonderzoek dient in dezelfde periode uitgevoerd te worden als de voorjaarstelling, zo zorgen we dat precies dezelfde populatie wordt geteld. Het makkelijkst is om het nachtonderzoek en de voorjaarstelling te combineren, maar als dat niet lukt dan kunt u de nachttelling ook later die week uitvoeren.
Ik heb tijdens de ochtend, avond of nachttelling geen dieren geteld, moet ik het dan toch opgeven?
Ja, als u wel uw telgebied heeft bezocht en uw telronde volgens de instructies heeft afgelegd dan moeten ook 0-tellingen worden doorgegeven.
Mijn WBE voert nachttellingen uit op een ander moment van het jaar, kan ik dan ook meedoen aan het nachtonderzoek van de Jagersvereniging?
Alleen als de nachttelling in dezelfde periode wordt uitgevoerd als de voorjaarstellingen kunnen de resultaten vergeleken worden. De populatiestand verandert immers gedurende het jaar. Als u deel wilt nemen aan het nachtonderzoek, dan dient een extra nachttelling te worden uitgevoerd in dezelfde periode als de voorjaarstelling.
Ik doe niet mee met de voorjaarstellingen maar wil wel graag deelnemen aan het nachtonderzoek, kan dat?
Het doel van het nachtonderzoek is om de resultaten te vergelijken met de ochtend- en avondtelling van de voorjaarstellingen. Het is dus belangrijk dat dezelfde gebieden op dezelfde wijze in kaart worden gebracht. Vraag uw WBE faunacoördinator om mee te lopen met de voorjaarstellingen en vraag de vaste teller mee te doen met het nachtonderzoek. Zo kunt u samen deelnemen.
Waarom tellen tussen 10 uur ’s avonds en middernacht?
Een nachttelling dient uiteraard ’s nachts uitgevoerd te worden. Onderzoek van de FBE Gelderland en de Jagersvereniging wijst echter uit dat bijvoorbeeld hazen na middernacht weer minder actief worden en daarom minder goed zijn waar te nemen.
Moeten alle telgebieden van de voorjaarstellingen worden geteld?
Nee, voor het onderzoek is het voldoende om slechts een deel van de voorjaarstelgebieden in kaart te brengen. Voorop staat de kwaliteit van het onderzoek, niet de omvang. Neem dus enkel deel aan het onderzoek als u beschikt over een goede warmtebeeldkijker. Wel is het wenselijk dat alle regio’s deelnemen aan het nachtonderzoek. Probeer dus waar mogelijk in ieder geval één vast telgebied in uw WBE bij het nachtonderzoek te betrekken.
Ik heb geen warmtebeeldkijker maar wil wel graag deelnemen
Vraag binnen uw WBE of collega’s een goede warmtebeeldkijker beschikbaar willen stellen. Zorg wel dat u daar eerst ervaring mee opdoet, voordat u deelneemt aan het onderzoek.
Vervangt het nachtonderzoek nu de voorjaarstellingen?
Nee, de voorjaarstellingen zijn en blijven ontzettend belangrijk om de populatieontwikkeling van in het wild levende dieren te monitoren. Alleen als we op dezelfde manier tellen als in het voorgaande jaar, behouden uw eerdere tellingen hun waarde. Bovendien kunnen we alleen de nachttelling met dagtellingen vergelijken, als u ook overdag telt.
Zijn alle telgebieden geschikt voor het nachtonderzoek?
Telgebieden die in het faunaregistratiesysteem geregistreerd zijn als onderdeel van de voorjaarstellingen zijn ook geschikt voor het nachtonderzoek. Dit geldt voor de meeste telgebieden in Nederland. Als u dit niet zeker weet, vraag het uw WBE-faunacoördinator.
In Gelderland voeren we al enkele jaren standaard nachttellingen uit. Kan ik dan ook mee doen aan het nachtonderzoek?
Ja, uw nachttellingen worden automatisch meegenomen. Volg de instructies van uw FBE.
In Friesland voeren we al standaard nachttellingen uit. Kan ik ook meedoen aan het nachtonderzoek?
Ja, uw nachttellingen worden automatisch meegenomen. Volg de instructie van uw FBE.
In Zuid-Holland voeren we nachttellingen uit in de winter. Kan ik ook meedoen aan het nachtonderzoek?
Ja, voor het nachtonderzoek is het belangrijk dat er tegelijkertijd met de voorjaarstellingen wordt geteld. De voorjaarsstand kan immers niet vergeleken worden met die in de winter. Voor deelname aan het nachtonderzoek kunt u bovenstaande instructies en telformulieren gebruiken.
Aanvulling veelgestelde vragen nachtonderzoek 2023
Staat uw vraag niet in de bovenstaand lijst? Stel hem dan via dit invulformulier. Uw vraag wordt zo snel mogelijk beantwoord.